Stressverzuim stijgt explosief: Waarom uitval door stressklachten blijft toenemen

Verzuim door stressklachten in vijf jaar tijd met 30 procent omhoog

‍

Het ziekteverzuim door stressgerelateerde klachten is in de afgelopen vijf jaar met maar liefst 30 procent toegenomen, zo blijkt uit cijfers van arbodienstverleners ArboNed en HumanCapitalCare. Deze toename omvat verzuim door klachten zoals overspanning en burn-outs, die steeds vaker voorkomen in onze werkende samenleving. Arbodiensten slaan alarm over de groeiende impact van stressverzuim, dat een bedreiging vormt voor zowel de arbeidsmarkt als de bredere maatschappij.

‍

Waarom stressverzuim zo hoog is

‍

In de periode van juli 2023 tot en met juni van dit jaar werd een verdere stijging van 8 procent gemeten in stressgerelateerd verzuim. Het totale verzuimpercentage steeg licht naar 4,7 procent, met de hoogste cijfers in sectoren zoals zorg, industrie, en vervoer en opslag. Deze sectoren staan bekend om hun hoge werkdruk en onregelmatige werktijden, die het risico op langdurige stressklachten verhogen. Inmiddels veroorzaakt stress één op de vier verzuimdagen, en duurt een gemiddeld verzuim door stress maar liefst 245 dagen, soms oplopend tot meer dan 300 dagen, wat neerkomt op bijna tien maanden.

‍

De impact op werknemers en organisaties

‍

De aanhoudende stijging in stressgerelateerd verzuim legt druk op zowel werknemers als werkgevers. Volgens Jurriaan Penders, bedrijfsarts en directeur medische zaken bij HumanCapitalCare, kan deze trend op de lange termijn zelfs de continuïteit van werkend Nederland bedreigen: "We zien uitval door stressklachten jaar op jaar toenemen. Op jaarbasis is die toename al fors, maar over vijf jaar is het een zorgwekkende ontwikkeling." De cijfers benadrukken niet alleen de noodzaak van stresspreventie, maar ook van duurzame inzetbaarheid van werknemers. Stressklachten vergen vaak langdurig herstel, wat grote gevolgen heeft voor zowel de persoon als de organisatie.

‍

Kosten van verzuim: een financiële impact

‍

Verzuim door stressklachten kost werkgevers aanzienlijk. De gemiddelde kosten per verzuimdag liggen tussen de 250 en 400 euro per medewerker. Dit bedrag omvat niet alleen het doorbetalen van het salaris, maar ook de kosten voor vervangend personeel, productiviteitsverlies en bijkomende administratieve lasten. Langdurig verzuim door stress kan werkgevers op jaarbasis tienduizenden euro’s kosten, afhankelijk van de duur en frequentie van het verzuim. Volgens een rapport van TNO stijgen de verzuimkosten door stress en burn-out fors wanneer de klachten niet tijdig worden aangepakt en het verzuim lang aanhoudt. Dit financiële risico onderstreept het belang van preventie en duurzame inzetbaarheid voor bedrijven (Bron: TNO).

‍

Signalen van stress herkennen en bespreekbaar maken

‍

Volgens Penders begint stress vaak met vage klachten zoals piekeren, lusteloosheid en gespannenheid. “Achteraf worden deze signalen wel herkend, maar helaas vaak te laat. Het bespreekbaar maken van stressklachten in een vroeg stadium kan veel leed voorkomen,” zegt Penders. Het blijft voor veel werknemers moeilijk om stressklachten te benoemen, uit angst voor stigma of oordeel. Maar juist een open cultuur kan ervoor zorgen dat signalen vroeg worden opgevangen. Eenvoudige aanpassingen in werkdruk of werktijden kunnen dan al een wereld van verschil maken.

‍

Hoe kunnen werkgevers bijdragen aan duurzame inzetbaarheid?

‍

Werkgevers hebben een sleutelrol in het ondersteunen van duurzame inzetbaarheid door stress te verminderen en verzuim te voorkomen. Dit kan door preventieve maatregelen zoals het aanbieden van stressmanagementtrainingen, het creëren van een flexibele werkomgeving en het faciliteren van regelmatige check-ins met medewerkers. Bedrijven die inzetten op duurzame inzetbaarheid investeren niet alleen in hun mensen, maar verminderen ook het risico op langdurig verzuim en daarmee de kosten die hiermee gepaard gaan. In het huidige arbeidsklimaat, waarin personeel schaars is, kunnen organisaties zich eigenlijk geen langdurige uitval veroorloven.

‍

Stress en gezondheid: Een gezamenlijke verantwoordelijkheid

‍

Duurzame inzetbaarheid gaat niet alleen over fysieke gezondheid, maar ook over het mentale welzijn van werknemers. Het voorkomen van stressklachten vraagt om een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel de werknemer als de werkgever. Voor werknemers kan het helpen om zelf ook actief om te gaan met stress, bijvoorbeeld door regelmatige beweging, ontspanning en het nemen van voldoende hersteltijd. Aan de kant van de werkgevers zijn investeringen in werkgeluk en welzijn cruciaal, zowel voor de gezondheid van het individu als voor het algehele succes van de organisatie.

‍