Waarom 'Weerbaarheid' niet genoeg is tegen een burn-out: Nieuwe HR-inzichten voor 2025
Burn-out: geen modewoord meer, maar een harde realiteit
Burn-out is allang geen modewoord meer. Volgens een recente publicatie van Unmind, gebaseerd op een onderzoek onder 3.625 HR-leiders, heeft bijna 70% van hen in het afgelopen jaar een toename van burn-out binnen hun organisatie gezien. Het gaat niet langer om de vraag óf je als organisatie burn-out moet aanpakken, maar om hoe je dat effectief doet.
In dit artikel bekijken we wat deze inzichten betekenen voor het Nederlandse werklandschap en hoe HR-afdelingen praktische stappen kunnen zetten richting een gezondere en meer betrokken werkomgeving.
Bewustwording is een begin, maar niet genoeg
Veel organisaties zetten in op bewustwording rondom mentale gezondheid door inspirerende workshops of interne campagnes te organiseren. Maar dat is niet altijd voldoende. Dit leidt soms tot wat wordt genoemd wellbeing washing—aandacht voor mentale gezondheid zonder echte ondersteuning.
Uit cijfers van TNO en CBS blijkt dat psychisch verzuim verantwoordelijk is voor bijna 30% van alle langdurige ziektegevallen in Nederland. De gemiddelde verzuimduur bij psychische klachten? Maar liefst 250 dagen. Toch blijkt slechts 41% van de werkgevers daadwerkelijk structurele maatregelen te nemen om werkstress aan te pakken.
Wat werkt wel?
Ga verder dan oppervlakkige oplossingen zoals een mindfulness-app. Richt je op duurzame veranderingen, zoals een betere balans in werkdruk en duidelijke rolverdeling. Zorg voor leidinggevenden die niet alleen resultaten nastreven, maar ook oog hebben voor de mentale gezondheid van hun teams.
De disconnect tussen leiderschap en werknemers
Een opvallend probleem dat Unmind aankaart, is het gat tussen leiderschap en medewerkers. Veel leidinggevenden overschatten het werkplezier en welzijn van hun team, terwijl zij zelf vaak tekenen van burn-out vertonen. Het Nationaal Werkonderzoek toont bijvoorbeeld aan dat slechts 56% van de medewerkers hun werk als betekenisvol ervaart, terwijl leidinggevenden dit percentage veel hoger inschatten.
Hoe kan HR deze kloof dichten?
Start met luisteren. Voer anonieme enquêtes uit en organiseer open gesprekken waarin medewerkers vrijuit kunnen spreken over stress en werkdruk. Tools zoals de Werkdrukmeter van TNO bieden een wetenschappelijke basis om objectief inzicht te krijgen in de mentale belasting van teams. Hiermee kan je data-gestuurd welzijnsbeleid ontwikkelen dat aansluit bij de behoeften van medewerkers.
Grenzen aan resilience: weerbaarheid is niet genoeg
Het idee dat werknemers simpelweg weerbaarder moeten worden om werkdruk aan te kunnen, is achterhaald. Burn-out voorkomen gaat niet over mensen "harder maken," maar over het aanpassen van het systeem waarin ze werken.
Een studie van het Trimbos-instituut toont aan dat structurele werkstress het risico op burn-out met 2,5 keer verhoogt, ongeacht hoe veerkrachtig iemand is. Werkgevers die zich alleen richten op het vergroten van persoonlijke weerbaarheid, missen de kern van het probleem.
Wat werkt wel?
Richt je op het aanpakken van structurele stressoren zoals:
- Onrealistische deadlines: Geef teams haalbare doelen en voldoende tijd om taken af te ronden.
- Slechte communicatie: Zorg voor helderheid over verwachtingen en verminder ruis in werkprocessen.
- Gebrek aan autonomie: Geef medewerkers de ruimte om zelf beslissingen te nemen binnen hun rol.
Duurzame prestaties: een lange-termijnvisie
Medewerkers die consistent op hun best kunnen presteren zonder hun mentale gezondheid op te offeren, zijn goud waard voor elke organisatie. Maar dit vraagt om meer dan incidentele piekmomenten: het gaat om duurzame prestaties.
Hoe bouw je een gezonde werkomgeving?
- Beheersbare werkdruk: Zorg voor evenwichtige planning en realistische werkverwachtingen.
- Ondersteuning op maat: Bied toegang tot coaching, therapie of vertrouwenspersonen.
- Ruimte voor groei: Stimuleer professionele ontwikkeling zonder extra druk te leggen.
Uit Nederlands onderzoek blijkt dat organisaties die inzetten op duurzame inzetbaarheid niet alleen het verzuim met 25% terugdringen, maar ook een productiviteitsstijging van 20% realiseren.
De weg vooruit
Burn-out aanpakken begint bij het creëren van een cultuur waarin welzijn een prioriteit is. Dit betekent luisteren naar je medewerkers, investeren in hun mentale gezondheid en duurzame oplossingen implementeren. Het is geen quick fix, maar een traject dat vraagt om een lange-termijnvisie en continue aandacht.
Wil je weten hoe jouw organisatie hierop kan inspelen? Neem contact op voor advies op maat en ontdek hoe kleine veranderingen een groot verschil kunnen maken. Samen bouwen we aan een werkomgeving waar medewerkers zich gehoord, gesteund en geïnspireerd voelen.
