Communicatiemodel: Roos van Leary: Hoe om te gaan met lastig gedrag?

Iedereen kent wel iemand die lastig is in de omgang. Toch hebben deze mensen wel vrienden en partners. Waarom? Omdat er geen "lastige" mensen bestaan, maar wel mensen die wij als lastig ervaren. De Roos van Leary is een communicatiemodel dat inzicht biedt in hoe relaties werken en hoe de dynamiek tussen mensen is. De basis van de Roos legt uit dat bepaald gedrag ook weer bepaald gedrag oproept als reactie. Dat betekent dat er ruimte is om jouw eigen gedrag te veranderen, waardoor je andere reactie bij de ander krijgt.

‍

Wat is de Roos van Leary?

De Roos van Leary, ontwikkeld door psycholoog Timothy Leary, docent aan Berkeley en Harvard, helpt je te begrijpen hoe jouw gedrag het gedrag van anderen beïnvloedt. Het model verdeelt gedrag in vier kwadranten, gebaseerd op twee assen: dominant-onderdanig en samenwerkend-tegenwerkend.

‍

- Dominant gedrag roept bij de meeste mensen onderdanig gedrag op en visa versa.

- Samenwerkend gedrag lokt samenwerkend gedrag uit.

- Op tegenwerkend gedrag reageren de meeste mensen met tegenwerkend gedrag.

‍

‍

Voorbeelden uit de praktijk

‍

• Samenwerkend gedrag: Als een collega je vriendelijk vraagt iets te doen, is de kans groot dat je welwillend reageert.

• Tegenwerkend gedrag: Als iemand boos of dwingend iets eist, reageer je vaak met weerstand, frustratie en opstandig gedrag.

‍

Als de communicatie niet goed verloopt, kun je de Roos van Leary gebruiken om het gedrag van de ander te beïnvloeden. Als een collega op een agressieve manier tegen jou zegt dat het zus en zo moet. Dan reageren veel mensen primair in de trant van "nou joh, ga ’t lekker zelf doen als je het zo goed weet!". De Roos van Leary leert ons dat een volgende reactie veel effectiever is: "Oh, jij wil het op die manier. Dat kan, maar ik dacht er zus en zo over. Laten we het even samen bespreken.".

‍

Oplossing:

‍

In voorgaande voorbeeld is bewust gekozen anders te reageren op gedrag dat vervelend of lastig overkomt. In plaats van primair te reageren wordt juist gekozen om tegenovergesteld te reageren maar wel op hetzelfde niveau qua dominantie. Dus in plaats van tegengedrag/dominant, wordt gereageerd vanuit samengedrag/leidend.

‍

Kortom:

‍

• Reageer vanuit hetzelfde dominantie-niveau, maar verander de toon van de interactie. (samengedrag tegengedrag)

• Blijf even dominant, maar laat zien dat je wilt samenwerken in plaats van tegenwerken of andersom dat je juist even iets alleen wilt doen!

‍

‍

Drie tips voor effectieve communicatie ten gunste van een betere dynamiek in de relatie:

‍

1. Stem af op het dominantie-niveau van de ander.

2. Toon begrip voor de zorgen van de ander. Dit kan de spanning verminderen.

3. Blijf assertief: geef duidelijk je eigen wensen en grenzen aan.

‍

‍

Conclusie

De Roos van Leary leert je hoe je met verschillende gedragsstijlen kunt omgaan, zonder deze te veroordelen. Door het model goed toe te passen, kun je de communicatie verbeteren en lastige interacties ombuigen naar effectieve samenwerkingen.

De Roos van Leary is een zeer toepasbare methodiek, geeft gelijk super resultaat en ik kan de Roos echt iedereen aanbevelen. Wil je hier meer over weten? Schrijf je hier in voor de workshop.

‍

‍